Cześć,
staram się ogólnie pisać coraz częściej tu i nawet w miarę mi się to udaje.

Tym wpisem chce zacząć cykl w którym pokażę Wam kilka narzędzi do monitorowania/administrowania/zarządzania itp serwerami:) Oczywiście linuxowymi.

Analiza aplikacji

Zaczniemy więc od klasyki – czyli od htopa.
Htop to młodszy brat top’a lub jak niektórzy wolą – top na sterydach. Top to narzędzie pokazujące aktualne obciążenie maszyny. Podobnie jest z htop’em.

Aby sobie go zainstalować wystarczy wykonać

i już.
Po uruchomieniu htop wygląda tak:

Zacznijmy od lewego górnego rogu:

Dla każdego rdzenia procesora htop rysuje jeden wykres. Na screenie widzimy 4 wykresy, więc oznacza to że mój procesor ma 4 rdzenie.
Każdy z tych wykresów pokazuje obciążenie rdzenia. Wykres jest kolorowy a poszczególne kolory to:
Niebieski – procesy o niskim priorytecie
Zielony – normalne procesy użytkownika
Czerwony – procesy jądra (w pewnym uproszczeniu – procesy systemu operacyjnego)
Turkusowy – procesy służące do wirtualizacji

Pod procesorem mamy dwie metryki pamięci – jedna (Mem) określa zajętość pamięci fizycznej w 3 kolorach:
Zielony – pamięć zajęta
Niebieski – zbuforowane strony pamięci
Żółty – cache.

Co do Swp – informuje o partycji wymiany i posiada tylko jeden kolor – zielony, określający ile jest jej zajęte.

Po prawej natomiast widzimy coś takiego:

i pierwsza linijka mówi że na naszym komputerze działa aktualnie aktywnie jeden proces, 196 procesów (tasków) działa ale aktualnie nie robi nic zajmującego procesor i wszystkie te zadania są podzielone na 830 wątków.
Druga linijka to opis obciążanie maszyny – określają one odpowiednie obciążenie maszyny w ostatniej minucie, 5 minutach i 15 minutach. Obciążanie tu pokazane można określić jako procent utylizacji maszyny (CPU) – wartość 1 oznacza 100% użycia jednego rdzenia.
Uptime to oczywiście informacja o tym jak długo maszyna działa od ostatniego restartu.

Skoro górną cześć htopa mamy za sobą, przejdźmy do listy procesów.

Kolumny od lewej oznaczają:
PID – identyfikator procesu
User – właściciel procesu (użytkownika z którego proces został uruchomiony)
PRI – priorytet procesu w kontekście przestrzeni jądra. Nie możemy zmienić. Zakres jest od 0 do 139.
NI – priorytet użytkownika – zakres od -20 do 19. Gdzie najwyższy priorytet to -20. Ogólnie uznaje się że zwiększenie priorytetu oznacza częstszy przydział czasu procesora do tego procesu. Zmiana NI powoduje zmianę PRI. F7 i F8 w htopie służą odpowiednio do zmniejszania tego parametru i zwiększania.
VIRT/RES/SHR – parametry użycia odpowiednio pamięci wirtualnej, pamięci fizycznej i pamięci dzielonej.
S – status procesu, możliwe wartości:

CPU% i MEM% – procentowe użycie procesora i pamięci.
TIME – ilość czasu procesora przyznana procesowi.

I kilka ciekawostek:
– klikając w kolumny możemy włączyć sortowanie.
– skrót F4 pozwala na filtrowanie listy procesów (np żeby łatwiej wykonać niższe przykłady)
– skrót F3 szuka nam konkretnego procesu
– skrót F5 pokazuje nam widok drzewa procesu – dzięki temu widzimy kto jest ojcem danego procesu
– skrót F9 pozwala zabić proces (a dokładniej wysłać do niego konkretny sygnał)

---

---

No i w sumie tyle. Teraz pobawmy się tym cudem;)

Przykłady

tutaj uruchomiliśmy program

– czyli każemy mu czekać 100 sekund. Jak widać htop pokazuje stan procesu jako S. Zauważ że czas procesora jest 0 – bo nie było potrzeby by procesor coś tu robił.

Jeśli odpalimy

i użyjemy podczas jego trwania skrótu ctrl+z
to nasz proces przejdzie w stan „T” czyli „zatrzymany” (terminated). Jeśli użyjemy polecenia „fg”, czyli przywrócimy zatrzymany proces do działania to status zmieni się na „S”.

Jeśli natomiast uruchomimy taki kawałek kodu:

to włączając widok drzewiasty (F5) widzimy jaką rodzinę procesów stworzyliśmy:

Jeśli na procesie

użyjemy skrótu F9 i z menu obok wybierzemy 9tkę (sygnał SIGKILL) to ubijemy tym samym nasz program. W konsoli będziemy mieli tę sytuację zakomunikowaną:

Nie oznacza to jednak że zabiliśmy proces potomny – on nadal jest ale w strukturze drzewiastej zmienił miejsce i jest teraz pod procesem „init” – zaszedł proces adopcji osieroconego procesu.

Zmieniając kod naszego programu python’owego na:

stworzymy proces

który stanie się procesem Zombie, czyli takim który w sumie się zakończył ale proces uruchamiający go jeszcze nie zakończył procedury zakańczania owego procesu.
I zrzut z htopa:

Status „running” najłatwiej wywołać, może to być np kod:

I efekt w htopie:

Napiszmy jeszcze taki kawałek kodu:

Czyli nasz proces uruchamia wątek i w nim robi 10 pętli, każda ze sleepem 5s. Program czeka na zakończenie wątku. Efekt w htopie:

różnica z poprzednimi przykładami jest tu jedna – zobacz że to co jest pod

jest zielone co oznacza że jest to wątek a nie proces.

Jak widać htop to potężny sprzymierzeniec w walce z obciążaniem maszyny jak i elementami które się na owe obciążenie składają – tj procesami.